Çocuğun Okuma Hızını Nasıl Artırabilirsiniz?

Çocuğun okul başarısının temelinde okuma hızı yatar. Okuma hızının tanımı ise oldukça basittir: Bir dakika içinde hatasız okunan kelime sayısı. Birinci sınıfın sonunda çocuğunuz bir dakika içinde hatasız 60-80 kelime okuyorsa, işler yolundadır. Bir sonraki adıma geçebilirsiniz: Çocuğunuz okuduğunu anlıyor mu, ana fikri çıkarabiliyor mu?

Çocuğunuz yaşından beklenen okuma hızı düzeyinde değilse, bu durumu göz ardı etmemenizi öneririz. Çünkü okuma hızı temeldir; üzerine çaba ile inşa edilen yapıyı taşıyamayabilir. Peki, siz ne yapabilirsiniz?

1970’lerde Amerika’da kullanılmaya başlanmış; yıllar geçse de gücünü ve etkisini kaybetmemiş, NIM (Neurological Impress Method) olarak bilinen, “Eşli Okuma” olarak da adlandırılan yöntemi kullanabilirsiniz.

Çocuğunuzla yan yana oturun; hatta, çocuğun yaşı uygunsa kucağınıza da alabilirsiniz. Bu yöntemde satır işaret parmağı ile takip edilir. Takip eden parmak, yani "yönetici parmak" sizindir. Çocuğunuz elini elinizin, işaret parmağını da sizinkinin üstüne koyar. Takip eden parmak sizinki olduğu için, okuma hızını siz ayarlarsınız. Birlikte yüksek sesle okumaya başlayın. Okuma hızınız, çocuğun hızından bir parça daha hızlı olsun. Çocuğun kulağına doğru, ama onu rahatsız etmeyecek bir tonla okuyun. Çocuğun okuması akıcılık kazandıkça, parmağınızın satırı takip hızı artsın. Ve aynı zamanda ses tonunuzu da alçaltarak, çocuğunuzun sesinin sizinkini bastırmasına izin verin.

* Görsel, https://youtu.be/oyh81O68RzU

adresindeki paylaşımdan alınmıştır.

• Ne okunacak? Okunacak kitabı çocuğunuzun seçmesine izin verin. İsterse dergi veya gazete de tercih edebilir. Seviyesinin üstünde, zorlu veya sıkılacağını düşündüğünüz bir kitap seçebilir, müdahale etmeyin. Seçimine saygı gösterin. Bırakın, kararının sonuçlarına katlansın. Sonraki okuma seansınızda seçim yaparken bu deneyimi seçimini etkileyecektir. Çocuğunuzun seçtiği kitaba ilgi gösterin. Nasıl bir kitap olduğu veya kapağındaki resimler hakkında konuşun. Okuyacaklarınızın ne hakkında olabileceğini yazının başlığından ve resimlerden tahmin ederek sohbet edin. Bu tür sohbetler, çocuğunuzun okuma zamanını bir mecburiyet gibi görmesini önler.

• Ne kadar süre ve ne sıklıkta okunacak? Her gün 15 dakika dahi olsa, düzenli olarak "Eşli Okuma" yapmaya gayret edin. Her şeyden önce siz içtenlikle istekli olun. Çocuğunuz sizin isteğinizden ve ilginizden motivasyon alacaktır. Çocuğun "Eşli Okuma" için istekli olduğu zamanlar ile sizin uygun olduğunuz zamanlar çakışmayabilir. Büyük anne veya babalar veya abla, ağabey gibi bir yakından yardım isteyebilirsiniz.

• Okuma ortamı nasıl olmalı? Sessiz bir ortam yaratmaya çalışın. Etrafta dikkat çelici şeyler olmasın veya sokakta oynayan çocukların sesi gelmesin. Cep telefonunuzu sessize alın. Bol ışıklı rahat bir ortam olmasına özen gösterin. "Eşli Okuma", temelinde samimi, sıcak bir ilişkinin olduğu bir yöntemdir. Yakınlaşın.

• "Eşli Okuma" esnasında nelere dikkat etmek gerekir? Çocuğunuz bir kelimeyi yanlış söylediğinde, yavaşça kelimeyi söyleyin. O da arkanızdan bir kere tekrarlasın. Arka arkaya söylemesi için zorlamayın. Yanlış söylediği kelimeyi atlamayın, duymazdan gelmeyin. Takıldığı, okuyamadığı bir kelime olduğunda hemen devreye girmeyin. Çocuğunuza 4-5 saniye kadar süre verin. Yüzünüzde tebessümünüz eksik olmasın. Çabasını takdir edin.

Kaynak:

Flood, J. v.d, "Neurological Impress Methods Plus", Reading Psychology, 2005, 26, s. 147-150.